«سلیمان» به ارتش ایران پیوست

تانک M60 چیست و چه مشخصاتی دارد؟

تانک M60 Patton که تانک اصلی میدان نبرد است، برای اولین‌بار در سال ۱۹۶۰ میلادی تولید و وارد ارتش آمریکا شد. این طبقه جدید از تانک‌ها تانک اصلی میدان نبرد (main battle tank به‌اختصار MBT) نامیده می‌شدند. این تانک و تانک M48 به نام ژنرال جرج اس.پاتون فرمانده سپاه سوم ایالات متحده در جنگ جهانی دوم و از هواداران کاربرد تانک در میدان نبرد، نام‌گذاری شده است.

تانک M60 در فاصله سال‌های ۱۹۶۰ تا ۱۹۸۷ میلادی در آمریکا تولید می‌شد که پس از آن با تانک آبرامز در ارتش آمریکا جایگزین شد.

وزن این تانک، ۴۶ تن (وزن با تسلیحات سنگین‌تر است)، طول آن، ۶٫۹۴ متر، عرض ۳٫۶۳ متر، ارتفاع ۳٫۲۱ متر و تعداد خدمه آن نیز ۴ نفر هستند. این تانک از یک توپ خان‌دار ۱۰۵ میلی متری به همراه یک قبضه تیربار ۱۲.۷ به همراه یک قبضه تیربار ۷.۶۲ میلی متری بهره می برد.

تانک M60 یکی از موفق ترین طرح های زرهی بلوک غرب در سال‌های جنگ سرد محسوب می شد که نزدیک به ۱۵ هزار دستگاه از آن تولید و به تعداد زیادی از متحدین آمریکا در جهان صادر شده است.

از این تانک چهار نسخه با نام‌هایM60, M60a1,M60a2 و M60a3 طراحی و تولید شده بود که ایران نسخه M60a1 را از آمریکا خریداری کرده بود.

تانک M60 ایران در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران

ارتش ایران برای نخستین‌بار در فاصله سال‌های ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۰ معادل با سال‌های ۱۳۴۷ تا ۱۳۴۸ موفق به دریافت ۴۶۰ عراده تانک M60 شد. این تانک برای مدت‌ها بهترین تانک ارتش ایران بود حتی به گفته فرماندهان از تانک پر دردسر و دم دمی مزاج چیفتن بهتر بود. البته ایران تانک دیگری اما با ابعاد کوچک به نام M-48 پاتون را نیز خریداری کرده بود که تانک چالاک‌تری به شمار می‌رفت.

ایران M60 را به‌روز می‌کند

نیروی زمینی ارتش در دهه ۹۰ شمسی توانسته بود با کار تحقیقاتی بر روی تانک‌های M60 یک طرح نوآورانه با نام صمصام را برای ارتقای این نوع از تانک‌ها اجرایی کند. تانک M60 در این ارتقا به پایدارکننده توپ عمودی و افقی، سیستم نوری پانوراما، سامانه کنترل آتش EFCS-3 مجهز شده بود.

صمصام با اینکه نسبت به نمونه‌های اولیه تانک M60 به روز شده بود و قابلیت‌های بسیاری را دریافت کرده بود اما هنوز با آنچه در ذهن فرماندهان زرهی ارتش ایران وجود داشت تفاوت‌های زیادی دارد.

سلیمان وارد می‌شود

نیروی زمینی ارتش سال‌ها پس از رونمایی از نمونه ارتقا یافته M60 با نام صمصام دست به یک ارتقای پیشرفته‌تر با امکانات بهتر نسبت به صمصام زده است. شهریور ماه ۱۴۰۳ بود که نمونه ارتقا یافته جدیدی برای تانک M-60 موجود در یگان زرهی نیروی زمینی ارتش رونمایی شد که «سلیمان ۴۰۲» نام داشت.

پروژه ارتقاء تانک M-60 تحت عنوان «سلیمان ۴۰۲» در پنج حوزه کلیدی انجام شده است. این حوزه‌ها شامل بهینه‌سازی قدرت آتش، بهبود طراحی ظاهری، تقویت حفاظت زرهی، ارتقاء سیستم‌های ایمنی داخلی و به‌روزرسانی سامانه‌های الکترونیکی می‌شود.

۱. افزایش قدرت آتش

در راستای تقویت توان رزمی، سامانه کنترل آتش پیشرفته‌ای روی تانک نصب شده است. همچنین، تیربار هم‌محور، تیربار فرماندهی و سکوی دو درجه آزادی برای تیربار فرماندهی به‌روزرسانی شده‌اند تا دقت و کارایی در میدان نبرد افزایش یابد.

قدرت شلیک توپ این تانک ارتقا یافته از ۳ به ۷ کیلومتر رسیده و می‌تواند در حین حرکت اهداف را به صورت نقطه‌ای با قفل لیزری هدف قرار دهد.

۲. بهبود طراحی ظاهری

در بخش ظاهری، تغییراتی برای افزایش کارایی و قابلیت‌های عملیاتی اعمال شده است. از جمله این تغییرات می‌توان به نصب برجک جدید فرماندهی و جعبه‌های ذخیره‌سازی اضافی اشاره کرد که به بهینه‌سازی فضای خارجی تانک کمک می‌کنند.

۳. ارتقاء حفاظت زرهی

به‌منظور افزایش مقاومت در برابر تهدیدات دشمن، سیستم‌های حفاظتی متعددی به این تانک افزوده شده است. از جمله این تجهیزات می‌توان به زره واکنشی، محافظ شنی، سامانه آشکارساز لیزری، سامانه اخلالگر مادون قرمز و نارنجک‌های دودزا اشاره کرد که همگی برای افزایش ایمنی در برابر حملات طراحی شده‌اند.

۴. افزایش ایمنی داخلی

برای محافظت از خدمه و بهبود شرایط عملیاتی، سیستم‌های پیشرفته‌ای در داخل تانک نصب شده است. این موارد شامل سامانه اعلام و اطفای حریق هوشمند، دوربین‌های دید جلو، عقب و جانبی، سامانه مخابراتی مدرن و تجهیزات مقابله با جنگ‌های نوین می‌شود.

۵. به‌روزرسانی سیستم‌های الکترونیکی و مکانیکی

در این پروژه، بخش‌های مختلفی از سیستم‌های داخلی تانک نیز ارتقاء یافته‌اند. استارت، سیستم برق‌رسانی، داشبورد راننده، کاور لوله توپ و سیستم گرمایشی تانک همگی به فناوری‌های جدید مجهز شده‌اند تا عملکرد و کارایی بهتری را ارائه دهند.

چرا پروژه «سلیمان ۴۰۲» طراحی و اجرا شد؟

امیر کیومرث حیدری فرمانده نیروی زمینی ارتش درباره پروژه «سلیمان ۴۰۲» می‌گوید: تانک ۱۳ قابلیت دارد که امروز توانسته‌ایم آن‌ها را احیا کنیم. به این معنا که امروز این تانک به زره واکنشی، استابلایزر، قدرت مانور در شب و روز، قابلیت تهاجم شبانه به دشمن، انواع دوربین‌های دورنگر، توپ بسیار قوی و موتور با قابلیت مانور بسیار بالا مجهز شده است که امروز با تانک‌های روز دنیا هم در موضوع حفاظت زرهی و هم در موضوع قابلیت زرهی برابری می‌کند.

امیر سرتیپ دوم غلامحسین سلیمانی معاون آماد و پشتیبانی نیروی زمینی ارتش که پیش از این فرمانده مرکز نوسازی و بهینه‌سازی شهید زرهرن نزاجا بود درباره یکی از ویژگی‌های این ارتقاء می‌گوید: فرمانده داخل برجک تانک با استفاده از نمایشگر نصب شده می‌تواند هدف را در روز و شب مورد اصابت قرار دهد.

به گفته او، البته پیش از این شلیک در شب معنایی نداشت و شلیک در روز نیز بدون اطمینان از برخورد موثر به اهداف انجام می‌گرفت.