سوءظن و عدم اعتماد به خدا؛ ناشی از ضعف ایمان است
به گزارش پایگاه خبری تاف‌نیوز، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا اعوانی، مدرس حوزه و دانشگاه شامگاه دوشنبه، ۲۲ اردیبهشت‌ماه در سلسله نشست‌های آشنایی با معارف تربیتی صحیفه سجادیه که از سوی معاونت فرهنگی ـ تبلیغی مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران استان لرستان ویژه طلاب لرستانی و به‌صورت مجازی برگزار شد، در شرح «دعای بیست‌ونهم صحیفه سجادیه»، گفت: این دعای امام سجاد(ع) است زمانی که رزق و روزی بر ایشان تنگ میشد.
وی با بیان اینکه نباید این‌طور تصور کنیم که اگر آدم خوبی باشیم باید رزق و روزی ما زیاد باشد و اگر آدم بدی باشیم رزق و روزی ما باید کم باشد، افزود: خدای متعال روزی‌دهنده همه مردم است و اوست که روزی را برای هر کسی که بخواهد بسط می‌دهد و برای هر کس بخواهد تنگ میگیرد کمااینکه در آیه ۲۷ سوره شوری «وَلَوْ بَسَطَ اللَّهُ الرِّزْقَ لِعِبَادِهِ لَبَغَوْا فِی الْأَرْضِ وَلَکِن یُنَزِّلُ بِقَدَرٍ مَّا یَشَاءُ إِنَّهُ بِعِبَادِهِ خَبِیرٌ بَصِیرٌ» در این رابطه آمده است: «و اگر خدا روزى را بر بندگانش فراخ گرداند مسلماً در زمین سر به عصیان برمىدارند لیکن آنچه را بخواهد به اندازهاى [که مصلحت است] فرو مىفرستد به راستى که او به [حال] بندگانش آگاه بیناست».
این مدرس حوزه علمیه با اشاره به حکمت‌های تنگی روزی اضافه کرد: خدای متعال در آیه ۲۶ سوره رعد «اللّهُ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشَاءُ وَیَقَدِرُ وَفَرِحُواْ بِالْحَیَاهِ الدُّنْیَا وَمَا الْحَیَاهُ الدُّنْیَا فِی الآخِرَهِ إِلاَّ مَتَاعٌ» فرموده است: «خدا روزى را براى هر که بخواهد گشاده یا تنگ مىگرداند و[لى آنان] به زندگى دنیا شاد شدهاند و زندگى دنیا در [برابر] آخرت جز بهرهاى [ناچیز] نیست.»
اعوانی با یادآوری اینکه نبی مکرم اسلام(ص) گاهی زندگی چنان بر وی تنگ میشد که از گرسنگی سنگ بر شکم می‌بست، ادامه داد: دنیا از نظر ائمه اطهار(ع) خیلی چیز ارزشمندی نیست خدا برای بندگان خوبش قلیل نمی‌خواهد بلکه کثیر می‌خواهد به همین جهت اراده کرده در آخرت برای آنها جبران کند.
این مدرس سواد رسانه افزود: خدای متعال در بی‌اهمیتی این دنیا در آیات ۳۳ و ۳۴ و ۳۵ زخرف «وَلَوْلَا أَن یَکُونَ النَّاسُ أُمَّهً وَاحِدَهً لَجَعَلْنَا لِمَن یَکْفُرُ بِالرَّحْمَنِ لِبُیُوتِهِمْ سُقُفًا مِّن فَضَّهٍ وَمَعَارِجَ عَلَیْهَا یَظْهَرُونَ﴿۳۳﴾ وَلِبُیُوتِهِمْ أَبْوَابًا وَسُرُرًا عَلَیْهَا یَتَّکِؤُونَ﴿۳۴﴾ وَزُخْرُفًا وَإِن کُلُّ ذَلِکَ لَمَّا مَتَاعُ الْحَیَاهِ الدُّنْیَا وَالْآخِرَهُ عِندَ رَبِّکَ لِلْمُتَّقِینَ» فرموده است: «و اگر نه آن بود که [همه] مردم [در انکار خدا] امتى واحد گردند قطعاً براى خانههاى آنان که به [خداى] رحمان کفر مىورزیدند سقف‌ها و نردبان‌هایى از نقره که بر آنها بالا روند قرار مىدادیم و براى خانههایشان نیز درها و تخت‌هایى که بر آنها تکیه زنند و زر و زیورهاى [دیگر نیز] و همه اینها جز متاع زندگى دنیا نیست و آخرت پیش پروردگار تو براى پرهیزگاران است.»
اعوانی با بیان اینکه امام سجاد(ع) به هنگام تنگی رزق و روزی اول توجه را به سمت خدای متعال می‌دهند، گفت: در آیه ۲۱ سوره حجر «وَإِن مِّن شَیْءٍ إِلاَّ عِندَنَا خَزَائِنُهُ وَمَا نُنَزِّلُهُ إِلاَّ بِقَدَرٍ مَّعْلُومٍ» فرموده است: «و هیچ چیز نیست مگر آنکه گنجینههاى آن نزد ماست و ما آن را جز به اندازهاى معین فرو نمىفرستیم.»
این مدرس سواد رسانه با اشاره به اینکه امام سجاد(ع) در این دعا ما را از سوءظن و عدم اعتماد به خدا برحذر میدارد، تصریح کرد: امام سجاد(ع) در بند اول این دعا «اللَّهُمَّ إِنَّکَ ابْتَلَیْتَنَا فِی أَرْزَاقِنَا بِسُوءِ الظَّنِّ، وَ فِی آجَالِنَا بِطُولِ الْأَمَلِ حَتَّى الْتمَسْنَا أَرْزَاقَکَ مِنْ عِنْدِ الْمَرْزُوقِینَ، وَ طَمِعْنَا بِآمَالِنَا فِی أَعْمَارِ الْمُعَمَّرِینَ» فرموده است: «خدایا! ما را در رزق و روزیمان به یقین نداشتن و در مدت زندگی‌مان به درازی آرزو آزمودی؛ تا جایی که روزی‌های تو را، از روزی خوران خواستیم؛ و به آرزویمان نسبت به عمر طولانی، در عمر سال‌خوردگان طمع بستیم.»
وی با بیان اینکه انسانی که ایمانش ضعیف است به خدا سوءظن پیدا می‌کند و سوءظن نسبت به خدا یعنی عدم اعتماد به خدا که در این رابطه در آیه ۱۵ سوره ملک «هُوَ الَّذِی جَعَلَ لَکُمُ الْأَرْضَ ذَلُولًا فَامْشُوا فِی مَنَاکِبِهَا وَکُلُوا مِن رِّزْقِهِ وَإِلَیْهِ النُّشُورُ» آمده است: «اوست کسى که زمین را براى شما رام گردانید پس در فراخناى آن رهسپار شوید و از روزى [خدا] بخورید و رستاخیز به سوى اوست»، ادامه داد: خدای متعال علل و اسباب مادی برای کسب رزق و روزی را منکر نیست اما توجه نباید از خدا غفلت پیدا کند چون این ناشی از ضعف ایمان است.
اعوانی به بند دوم این دعا «فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ هَبْ لَنَا یَقِیناً صَادِقاً تَکْفِینَا بِهِ مِنْ مَؤُونَهِ الطَّلَبِ، وَ أَلْهِمْنَا ثِقَهً خَالِصَهً تُعْفِینَا بِهَا مِنْ شِدَّهِ النَّصَبِ» اشاره کرد و گفت: امام سجاد(ع) در این بند از دعا پس از صلوات بر محمد و آل طاهرینش اینگونه از خدا طلب می‌کند: «ما را یقینی راستین بخش که به سبب آن از مشقت طلب روزی بی‌نیازمان کنی و اطمینانی خالص به ما الهام کن تا به سبب آن از شدت رنج و تعب نگاهمان داری.»
این مدرس سواد رسانه با اشاره به اینکه گاهی در فراخی و تنگی رزق و روزی حکمت‌هایی نهفته است، ادامه داد: امام علی(ع) در کلمات قصار ۲۷۳ نهج‌البلاغه فرموده است: «چه بسا صاحب نعمتى که فریب نعمت خود خورد و اندک اندک راه عذابى الهى پوید و بسا مبتلایى که خداوند بیازمایدش تا نعمتى دهد پس، اى شنونده، بر سپاسگزاریت بیفزاى و از شتابکارى خود بکاه و به آنچه تو را روزى داده، خرسند باش و بیش مخواه.»
این مدرس سواد رسانه به مذمت آرزوهای طول و دراز در آیات و روایات اشاره کرد و افزود: اگر انسان به‌دنبال آرزوهای دور و دراز رفت و در عمرش طمع کرد این باعث غفلت از خدا و کوتاهی در انجام وظایف می‌شود.
اعوانی به بندهای پایانی دعا اشاره کرد و با بیان اینکه بعضی چیزها رزق و روزی را جذب می‌کند، اظهار کرد: در روایت داریم کسی که دائم‌الوضو باشد رزق و روزی او زیاد می‌شود، دوری از گناه، خواندن سوره واقعه هر شب قبل از خواب بین الطلوعین نیز باعث جذب رزق و روزی می‌شود که در این رابطه مرحوم شیخ کلینی در اصول کافی روایتی نقل می‌کند که کسی از اهالی شام نزد امام موسی بن جعفر(ع) آمد و گفت: من وضعم خیلی بد است. حضرت به او ذکری یاد داد و گفت: این ذکر هر روز بعد از نماز صبح تا طلوع آفتاب بگو و آن ذکر این بود «سُبْحانَ اللَّهِ الْعَظیمِ وَ بِحَمْدِهِ اَسْتَغْفِرُاللَّهَ وَ اَسْئَلُهُ مِنْ فَضْلِهِ.» آن شخص میگوید: من بر این ذکر مداومت کردم و وضع مالی من به گونه‌ای خوب شد که وضعم از همه اهل فامیل که بدتر بود از همه بهتر شد و این به برکت ذکری بود که امام موسی بن جعفر(ع) به من یاد داد.
ارسال دیدگاه