امام صادق (ع) برای نخستینبار ساختار اجتهاد را به شکلی نظاممند طراحی کرد و بر حجیت عقل، قیاس معقول، و انسجام روایی تأکید ویژه داشت.از نگاه اندیشمندان مسلمان و حتی غیرمسلمان، امام صادق(ع) الگویی برای همزیستی علم و دین، عقل و نقل، سیاست و اخلاق است. از اینرو، نام او در ردیف نوابغ تاریخ اسلام میدرخشد.
امام حسین(ع) با جنگ در برابر دشمنان اسلام مقابله کردند و مظلومانه به شهادت رسیدند که این امر تأثیر سیاسی و فرهنگی زیادی بر عصر آن زمان به وجود آورد، اما امام باقر(ع) با علم خود تغییرات فرهنگی و سیاسی را برای عصر آن روز به ارمغان آوردند، یعنی امام حسین(ع) برای احیای مکتب تشیع از جان خود گذشتند و امام باقر(ع) برای این کار از علم خود استفاده کردند.